Statsbesøk frå Italia

I sjukefråværet til Hans Majestet Kongen er Den Høgvørde Kronprinsregenten vertskap for besøket saman med Hennar Majestet Dronninga.

President Mattarella og Førstedama vart følgde av ein større delegasjon med representantar for politikk og administrasjon, kultur og næringsliv. Formålet med besøket er å vidareutvikle det allereie gode forholdet mellom landa. Det grøne skiftet, med fornybar energi, grøn skipsfart, karbonfangst og -lagring og blått hydrogen, står høgt på agendaen.

Velkomstseremoni

Klokka 11.00 kom Presidenten og Laura Mattarella til Slottsplassen, følgde av Den Høgvørde Kronprinsessa. Slottsplassen var pynta med norske og italienske flagg, og her ønskte Kronprinsregenten og Dronning Sonja offisielt velkommen. Dei tok plass på ærespodiet, der gjester og vertskap saman lytta til den italienske nasjonalsongen og "Ja, vi elsker".

Laura Mattarella, Dronning Sonja og Kronprinsesse Mette-Marit tek plass på ærespodiet. Foto: Lise Åserud, NTB  

Kronprins Haakon følgde Presidenten da han inspiserte æresgarden som stod oppstilt på Slottsplassen. Både barn frå Gamlebyen skole og representantar for det italienske miljøet i Noreg hadde møtt fram for å sjå velkomstseremonien. Det vart høve til å helse på nokon av dei frammøtte før selskapet gjekk inn på Slottet for offisiell fotografering og samtalar.

President Sergio Mattarella inspiserer æresgarden på Slottsplassen, følgd av Kronprins Haakon. Foto: Lise Åserud, NTB

Kronprins Haakon og Dronning Sonja tok seg tid til ein hyggeleg prat med frammøtte på Slottsplassen. Foto: Sara Svanemyr, Det kongelege hoffet 

Kransnedlegging

Det er tradisjon at besøkjande statsoverhovud legg ned krans ved nasjonalmonumentet på Akershus festning. I dag var det Italias president som viste norske falne under den andre verdskrigen denne æra. President Mattarella inspiserte òg æresgarden på Akershus, følgd av Kronprinsregenten.

President Mattarella legg ned krans ved nasjonalmonumentet på Akershus festning. Foto: Sven Gj. Gjeruldsen, Det kongelege hoffet

Etter kransnedlegginga følgde Kronprinsregenten President Mattarella til Stortinget, der Presidenten hadde møte med Stortingspresidenten før ein arbeidslunsj med statsminister Jonas Gahr Støre.

Museumsbesøk

Italia har fleire svært viktige museum med nokon av dei fremste verka i kunsthistoria. Noreg ønskjer å invitere til større samarbeid mellom norske og italienske museum, og Dronning Sonja følgde Laura Mattarella til to av dei viktigaste norske kunstmusea i dag: MUNCH og det nye Nasjonalmuseet.

Munchmuseet er eit av verdas største museum dedikert til ein einaste kunstnar. Her blir Edvard Munchs verdskjende kunstnarskap vist fram, gjerne i interaksjon med andre kunstnarar frå heile verda. MUNCHs direktør Tone Hansen delte planar for utstillingar i Italia, før Dronninga og Førstedama fekk ei omvising i museet. Dei besøkte samlingsutstillinga Uendelig med kjende verk som Skrik, Det syke barn og Vampyr, før turen gjekk to etasjar opp til Monumental. Salen over to etasjar viser ei utgåve av Solen og andre av Munchs mest monumentale verk.

Omvising på Munchmuseet. Foto: Sven Gj. Gjeruldsen, Det kongelege hoffet

Dronning Sonja og Laura Mattarella vart òg introduserte for operakvartetten Ensemble Solvind, som framførte verk av den italienske komponisten Saverio Mercadante med tekst av Pietro Metastasio.

Nasjonalmuseet

Kronprinsregenten og President Mattarella slutta seg Dronninga og Førstedama for besøket til Nasjonalmuseet. Meir enn ein million har besøkt det nye museet etter at det opna dørene i juni 2022. Ei av dei første utstillingane var vigd den italienske kunstnaren og arkitekten Giovanni Piranesi, og 26. mai opnar utstillinga Oltre Terra av det italienske designstudioet Formafantasma.

Selskapet fekk ein introduksjon til det samiske kunstverket Pile o´Sápmi av Máret Ánne Sara i vestibylen i Nasjonalmuseet. Foto: Sven Gj. Gjeruldsen, Det kongelege hoffet

Selskapet besøkte fleire salar, blant anna designutstillinga To dronninger møtes. Noreg har hatt to dronningar sidan unionsoppløysinga i 1905 – Dronning Maud og Dronning Sonja. Denne utstillinga viser korleis dei to dronningane med ulik bakgrunn og frå ulike tidsepokar har fylt rolla med innhald og personlegdom, blant anna gjennom antrekka dei har bore.

Oslo frå sjøsida

I ettermiddag tok President Mattarella og Laura Mattarella ein tur på fjorden med ei av dei elektriske ferjene i Indre Oslofjord. Kronprinsregenten følgde dei på turen, der Oslo-ordførar Marianne Borgen hadde rolla som guide.

Klare for båttur i Indre Oslofjord. Foto: Sven Gj. Gjeruldsen, Det kongelege hoffet

Dei siste tiåra har Oslo gjennomgått store forandringar. Der det tidlegare låg industri, finn vi i dag kulturinstitusjonar, rekreasjonsområde, kontor og bustader. Mykje av dette er godt synleg frå sjøsida, og ordføraren kunne fortelje selskapet om alt frå Oslo rådhus – som er inspirert av rådhusa i dei italienske mellomalderbyane – via store kulturbygg som Operahuset, Munchmuseet og Deichmanske, til sjøbadet på Sørenga.

Gjestene fekk òg høyre om miljøaspekt ved utviklinga av "Fjordbyen Oslo". Dei elektriske ferjene er eit viktig element i ei grøn utvikling av byen, som har som mål at all offentleg transport på fjorden i Oslo-området skal vere utsleppsfri innan 2028.

Gallamiddag

I kveld var det duka for gallamiddag i Store spisesal til ære for statsbesøket.

Dronning Sonja og President Mattarella kjem til gallamiddagen. Foto: Javad Parsa, NTB

Kronprinsregenten heldt talen frå vertskapet. Han løfta fram både felles interesser, godt samarbeid og vennskapeleg kappestrid i talen sin og takka Italia for den store innsatsen landet gjorde under svært vanskelege forhold under koronapandemien:

– Vi er svært takknemlege for Italias handlekraft, vilje til å dele kunnskap og den solidariteten de viste overfor Noreg og andre land. Alt dette mens de sjølve stod i ein frykteleg vanskeleg situasjon. Ved å ta dei krevjande vala som Italia gjorde i ein tidleg fase, vart smittespreiinga i og frå Italia vesentleg avgrensa. Mange liv vart redda takka vere innsatsen dykkar.

Heile Kronprinsregenten sin tale

I morgon reiser President Mattarella og Laura Mattarella til Trondheim. Der vil dei vil bli følgde av Kronprins Haakon og Kronprinsesse Mette-Marit på besøk til Noregs teknisk-naturvitskapelege universitet NTNU, lunsj i Erkebispegarden og konsert i Nidarosdomen.